Als er iets de afgelopen maanden nog duidelijker is geworden bij veel ouders is het wel dat lesgeven een ware kunst op zich is en dat goed les krijgen van onschatbare waarde is voor onze kinderen. De schandalige vrouw van vandaag wist dat een eeuw geleden maar al te goed en veranderde op eigen wijze de regels van het lesgeven. Leren is kinderspel was haar devies. Tegenwoordig worden veel van haar leefregels dagelijks gebruikt, hoewel we dit lang niet altijd beseffen.
Regels van het lesgeven
Maria Montessori, ontwikkelde ongeveer een eeuw geleden het Montessori onderwijs. Hierbij trok zij zich niets aan van de toen geldende regels. Ze creëerde een studiemethode die aardig wat genieën heeft voortgebracht. Haar methode is gebaseerd op een revolutionair concept, waarin kinderen, hun creativiteit en hun individualiteit, centraal worden gesteld.
Casa del bambino
In 1907 opent haar eerste school in Rome. Hierna volgen veel andere in Italië, maar ook in de rest van de wereld. De scholen werden Case del bambino genoemd; huizen van het kind. De eerste montessorischool van Nederland werd in 1915 geopend in Den Haag
Nadat Montessori was afgestudeerd in de medicijnen (klein detail; zij was een van de eerste drie vrouwen in Italië die dit voor elkaar kregen) ontwikkelde zij nieuw didactisch materiaal en onderwijsmethoden waardoor het leerproces in Montessorischolen meer op een spelletje dan op les (zoals toen bekend) deden lijken. De schijnbaar speelse methode is gebaseerd op een serieuze vooruitstrevende filosofie, waarin elke activiteit leidt tot de harmonieuze groei van de geest en het lichaam. Decennia later wordt deze methode bevestigd door de neurologie.
De Montessori methode
De onderwijsmethode van Montessori is gebaseerd op de opvatting dat kinderen zich uit zichzelf ontwikkelen zolang ze zich in een goede omgeving bevinden met materialen die ‘uitnodigen tot handelen’. Kinderen hebben volgens Montessori een natuurlijke drang tot zelfontplooiing.
Volgens de Montessori-methode moeten opvoeders en onderwijzers vooral behulpzaam zijn en in ieder geval moet voorkomen worden dat ze het eigen initiatief van de kinderen belemmeren. Opvoeders moeten kinderen vooral observeren en proberen te ontdekken waar de interesses en ontwikkelingen liggen.
In de klas werd gebruik gemaakt van speciale leermaterialen, zogenaamd ontwikkelingsmateriaal. Montessori was geen voorstander van zogenaamde ‘sentimentele gevoelspedagogiek’. Kinderen moesten wat haar betreft later vrij zakelijk in het leven staan. De Italiaanse vermeed daarom het gebruik van traditioneel speelgoed, waaronder poppen, en hield ook niet van het vertellen van sprookjes en leren van versjes.
Gevangen door een depressie
Helaas stond haar privéleven in schril contrast met haar pedagogische filosofie. De succesvolle, moedige en intelligente Maria werd gevangen door een depressie toen zij tijdens een gepassioneerde affaire met een Italiaanse psycholoog zwanger bleek te zijn, maar hij onder geen beding met haar wilde trouwen. Geen groter schandaal in het Italië van die tijd, dan ongehuwd een kind baren en opvoeden, waardoor zelfs de openlijk non-conformistische Maria zich genoodzaakt voelde haar zoon achter te laten bij een andere vrouw.
Een samenleving van mensen die vrij zijn
Deze vreselijke gebeurtenis maakte haar nog meer vastberaden om haar gedachtengoed verder uit te breiden. Ze droomde over een samenleving die bestond uit mensen die vrij zijn, los van hun jeugd, en die daardoor kritische denkers kunnen worden, mensen die verantwoordelijk kunnen nemen voor hun eigen bestaan.
Maria Montessori, arts, psycholoog, psychiater, filosoof, antropoloog, bioloog, pedagoog en wetenschapper. Dank je wel!
